یکی از نکات بسیار مهم در انتخاب ایمپلنت دندان، ویژگیهای سطح ایمپلنت مانند ترکیب شیمیایی، زبری سطح ایمپلنت و توپوگرافی آن است. چرا که تمایز سلولهای استئوبلاست و چسبندگی آنها به ایمپلنت، تحت تأثیر همین ویژگیها قرار دارند. معمولاً در طراحی ایمپلنت دندان، زبری سطح آن به طور مداوم اصلاح میشود تا بهترین سطح تماس را با استخوان داشته باشد. زبری در سه مقیاس ماکرو، میکرو و نانو قابل اندازهگیری است. زبری ماکرو و میکرو، به اتصال مکانیکی ایمپلنت با استخوان کمک میکند و زبری نانو، بر روی جذب پروتئینها و چسبندگی سلولهای استئوبلاست تأثیر میگذارد که میتواند استئواینتگریشن یا همان استخوان سازی را تسریع کند. در ایمپلنتهای مختلف، از میزان زبری متفاوتی بر روی سطح ایمپلنت استفاده میشود تا جراح بتواند بهترین ایمپلنت را برای بیمار خود انتخاب کند.
زبری بیشتر، استخوان سازی بهتر
بسیاری از مطالعات علمی نشان میدهند که ایمپلنت با سطح زبر یا متخلخل، سطح تماس بیشتری با استخوان دارد. همچنین بینظمیهای مورفولوژیک در سطح ایمپلنت دندان باعث بهبود تثبیت اولیه سلولها شده و استخوانسازی را افزایش میدهد. از طرف دیگر، ایمپلنتهای SLA (Sandblasted, Large grit, Acid-etched) که تحت فرآیند سندبلاست و شستشو با اسید قرار گرفتهاند، اثر غیر سیتوتوکسیک داشته، کاملاً زیست سازگارند و موجب از بین رفتن سلولها نمیشوند.
برخی مطالعات نشان دادهاند که روشهای مورد استفاده در ایجاد زبری بر روی سطح ایمپلنت، نه تنها باعث ایجاد یک سطح متخلخل میشود بلکه سطح ایمپلنت را دستخوش یکسری تغییرات شیمیایی نیز میکند. این تغییرات میتواند هم بر روی بافت نرم و هم بافت سخت اثر بگذارد و استخوان سازی را بهبود دهد. هر چه زبری بیشتر باشد، ایمپلنت خاصیت استئوکانداکتیو (Osteoconductive) بیشتری خواهد داشت. یک ماده با خاصیت استئوکانداکتیو میتواند در برابر رشد مویرگها، بافت اطراف عروق و سلولهای مزانشیمی که سازنده سلولهای استخوانساز هستند، مقاومت بالایی داشته باشد. بنابراین در ایمپلنت با خاصیت استئوکانداکتیو، تشکیل استخوان در نواحی که سلولهای استخوانی وجود دارند، تا حد زیادی تقویت خواهد شد.
به طور خلاصه میتوان گفت که ایمپلنتهای دندانی با سطح زبر یا بینظمیهای مورفولوژیک، استئواینتگریشن بهتری دارند.
و اما ایمپلنتهای پروگرسیو و ادونسد Bio3 Implants از جنس تیتانیوم بوده که طی فرآیند سندبلاست و شستشو با اسید (SLA)، به یک میزان زبری تعیین شده در سطح ایمپلنت رسیدهاند. به همین دلیل، پایداری اولیه ایمپلنت، ادغام سطح ایمپلنت با استخوان و فرآیند استخوانسازی در محل قرارگیری ایمپلنت به بهترین شکل ممکن انجام میشود.
منابع
https://meridian.allenpress.com/joi/article/43/1/58/7389/Classification-and-Effects-of-Implant-Surface
https://ziacom.com/en/dental-implants/the-importance-of-surfaces-in-dental-implants/