گاهی پیش می‌آید که بعد از کاشت ایمپلنت، بافت نرم و استخوان اطراف آن عفونی شده و شروع به تجزیه شدن می‌کند. این اتفاق می‌تواند باعث بروز درد، التهاب، ورم، مشکل در گاز گرفتن و جویدن شود. این بیماری به نام پری ایمپلنتیت یا همان عفونت ایمپلنت دندان شناخته می‌شود. نکته مهم این است که در صورت عدم درمان به موقع ممکن است ایمپلنت لق شده و از جای خود در بیاید. پری ایمپلنتیت اغلب به خاطر بهداشت ضعیف دهان پیش آمده و با تمیز کردن عمقی اطراف ایمپلنت و استفاده از داروهای ضد میکروبی می‌توان آن را درمان کرد. در مواردی که عارضه شدید باشد ممکن است نیاز به برداشتن و تعویض ایمپلنت باشد.
پری ایمپلنتیت موکوزیت چیست؟
در شرایطی که بیماری خفیف باشد به آن پری ایمپلنتیت موکوزیت گفته می‌شود که علائم آن شبیه به ژنژیویت (مرحله اول بیماری لثه) است. عفونت ناشی از پری ایمپلنتیت موکوزیت به راحتی و با رعایت بهداشت و تمیز کردن منظم دندان قابل پیشگیری بوده و برخلاف مراحل پیشرفته‌تر بیماری، به آسانی درمان می‌شود.
به طور کلی باید توجه داشت که ایمپلنت نسبت به دندان طبیعی مقاومت کمتری در برابر تجمع بیوفیلم و آسیب‌های ناشی از آن دارد. بنابراین جهت حفظ سلامت دندان‌های طبیعی و ایمپلنت شده باید از ابتلا به پری ایمپلنتیت و بیماری‌های پریودنتال پیشگیری کنید.
آیا پری ایمپلنتیت شایع است؟
به طور کلی، حدود ۲۰ درصد از افرادی که عمل کاشت ایمپلنت را انجام می‌دهند به پری ایمپلنتیت مبتلا می‌شوند. البته بیشتر این افراد، کسانی هستند که سیگار می‌کشند، بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت دارند یا متخصصی که جراحی ایمپلنت را برایشان انجام داده تجربه و دقت کافی نداشته است.
همچنین شیوع بیماری در افرادی که چندین سال از کاشت ایمپلنت آن‌ها گذشته، بیشتر است زیرا خطر ابتلا به این بیماری در طول زمان افزایش می‌یابد.
چه عواملی باعث بروز پری ایمپلنتیت می‌شوند؟
دلیل اصلی ایجاد آن، بهداشت نامناسب دهان است که باعث می‌شود باکتری‌ها در زیر خط لثه تجمع پیدا کنند. عدم کنترل باکتری‌ها در این ناحیه باعث بروز عفونت و التهاب لثه می‌شود. عوامل دیگری که احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند عبارتند از:
- سیگار کشیدن: در افراد سیگاری میزان جریان خون در لثه کاهش یافته و همین، خطر ابتلا به بیماری را افزایش می‌دهد. همچنین سیگار کشیدن باعث افزایش تشکیل پلاک باکتریایی در دهان می‌شود.
- دیابت: در افراد مبتلا به دیابت کنترل نشده، جریان خون کاهش یافته و در نتیجه، خطر ابتلا به پری ایمپلنتیت افزایش می‌یابد. به علاوه، گردش خون ضعیف روند بهبود عفونت و التهاب را مختل می‌کند.
- نقص در سیستم ایمنی: بیمارانی که دچار نقص در سیستم ایمنی هستند مانند مبتلایان به ایدز یا سرطان، بیشتر در معرض پری ایمپلنتیت قرار دارند. چرا که سیستم ایمنی ضعیف نمی‌تواند در برابر پاتوژن‌هایی که در اثر عفونت شدید ناشی از بیماری پریودنتال و پری ایمپلنتیت ایجاد شده‌اند، به خوبی مقابله کند.
- عدم دقت در کاشت ایمپلنت: جایگذاری ایمپلنت در یک موقعیت نامناسب یا در حفره دندانی که حمایت کافی از سمت استخوان فک ندارد، خطر عفونت باکتریایی در بافت اطراف ایمپلنت را افزایش می‌دهد.
- بارگذاری بیش از حد: اعمال نیروی زیاد به ایمپلنت مانند گاز گرفتن یا جویدن غذاهای سفت ممکن است منجر به پری ایمپلنتیت شود. زیرا باعث سایش و ایجاد ترک‌های ریز در ایمپلنت شده که جای مناسبی برای تجمع باکتری‌هاست.
- تاج دندان نامناسب: اگر تاج دندان به درستی بر روی ایمپلنت قرار نگیرد ممکن است باعث تحریک و التهاب بافت اطراف ایمپلنت و در نتیجه، ابتلا به بیماری پری ایمپلنتیت شود.
- به تعویق انداختن ویزیت پزشک: بعد از جراحی ایمپلنت، حداقل باید یک جلسه ویزیت با پریودنتیست یا دندانپزشک خود داشته باشید. در این جلسه، ایمپلنت و بافت اطراف آن بررسی می‌شود. به تعویق انداختن ویزیت ممکن است باعث وخیم شدن یک مشکل ساده شود.
پری ایمپلنتیت چه علائمی دارد؟
در صورت بروز بیماری ممکن است هر یک از علائم زیر را تجربه کنید:
- تورم یا قرمزی لثه در اطراف ایمپلنت
- ترشح چرک از اطراف ایمپلنت
- درد یا حساسیت لثه در اطراف ایمپلنت
- طعم بد در دهان
- لق شدن ایمپلنت
- تحلیل استخوان فک یا آسیب دیدگی آن در پری ایمپلنتیت پیشرفته
پری ایمپلنتیت چند مرحله دارد؟
بیماری پری ایمپلنتیت طی چند مرحله شدت پیدا می‌کند که عبارتند از:
مرحله اول – التهاب اولیه
در این مرحله، لثه در اطراف ایمپلنت قرمز و متورم شده که این اتفاق به دلیل تجمع باکتری‌ها روی سطح ایمپلنت رخ می‌دهد.
مرحله دوم – التهاب پیشرونده
در این مرحله، التهاب لثه در اطراف ایمپلنت شدیدتر شده که ممکن است منجر به تحلیل رفتن استخوان فک شود. همچنین احتمال دارد که لثه روز به روز متورم‌تر و دردناک‌تر شود.
مرحله سوم – پری ایمپلنتیت پیشرفته
در این مرحله، التهاب لثه و تحلیل رفتن استخوان در اطراف ایمپلنت تشدید می‌شود. بنابراین احتمال لق شدن ایمپلنت بیشتر شده و علائمی مانند ترشح چرک مشاهده می‌شود.
مرحله چهارم – برداشتن ایمپلنت
اگر بیماری درمان نشود، جراحی ایمپلنت با شکست روبه‌رو خواهد شد. در این مرحله باید ایمپلنت به طور کامل برداشته شود. همچنین قبل از جراحی مجدد کاشت ایمپلنت لازم است عمل پیوند استخوان صورت گیرد.
چنانچه بیماری به موقع تشخیص داده شود می‌توان از بروز آسیب‌های جدی و لق شدن ایمپلنت جلوگیری کرد. این بیماری با مداخله مستقیم متخصص پریودنتال قابل درمان است. پریودنتیست با استفاده از ابزارهای تشخیصی پیشرفته مانند رادیوگرافی می‌تواند شدت بیماری پری ایمپلنتیت را ارزیابی کند.
آیا پری ایمپلنتیت برگشت‌پذیر است؟
موفقیت در درمان بیماری بستگی به شدت بیماری و زمان شروع درمان دارد. اگر بیماری در مراحل اولیه خود باشد می‌توان با انجام جرم‌گیری و روت پلنینگ (تمیز کردن عمقی دندان) و استفاده از دهانشویه‌های ضد میکروبی، آن را درمان کرد. چنانچه بیماری پیشرفت کرده باشد احتمالاً نیاز به انجام جراحی برای برداشتن بافت عفونی شده یا پیوند استخوان برای بازگرداندن استخوان تحلیل رفته باشد.
چگونه پری ایمپلنتیت درمان می‌شود؟
درمان شامل دبریدمان مکانیکی (برداشتن بافت آسیب دیده و باکتری‌ها) به همراه درمان ضد میکروبی است. هدف از انجام این درمان، ضد عفونی کردن بافت اطراف ایمپلنت قبل از رسیدن عفونت به استخوان فک است.
دبریدمان مکانیکی شامل برداشتن پلاک و تارتار از سطح ایمپلنت و بافت اطراف آن با استفاده از ابزارهای تخصصی است. این فرآیند می‌تواند توسط پریودنتیست و در مطب او انجام شود.
درمان ضد میکروبی شامل استفاده از دهانشویه ضد میکروبی یا ژل‌های موضعی برای از بین بردن باکتری‌ها و کنترل عفونت است. یکی از رایج‌ترین دهانشویه‌های ضد میکروبی در درمان پری ایمپلنتیت، کلرهگزیدین گلوکونات است.
اگر بیماری شدید باشد یا به درمان‌های غیر جراحی پاسخ ندهد احتمالاً نیاز به انجام جراحی خواهد بود. این جراحی شامل برداشتن بافت و استخوان عفونی شده و اعمال داروهای ضد میکروبی برای کنترل عفونت است.
چگونه از بروز پری‌ایمپلنتیت جلوگیری کنیم؟
مهمترین و البته ساده‌ترین کار برای پیشگیری از بروز بیماری این است که یک پزشک با تجربه و ماهر را برای انجام جراحی کاشت ایمپلنت انتخاب کنید. بدین ترتیب، احتمال رخداد هر مشکلی تا حد زیادی کاهش می‌یابد.
جهت درمان پری ایمپلنتیت در خانه، چه کارهایی باید انجام دهیم؟
رعایت بهداشت دهان و دندان، نقش بسیار مهمی در جلوگیری از ابتلا به پری ایمپلنتیت یا عود مجدد آن دارد. درمان خانگی پری ایمپلنتیت شامل مسواک زدن دندان‌ها و سطوح ایمپلنت دو بار در روز و نخ دندان کشیدن به طور روزانه است تا از تشکیل پلاک جلوگیری شود. به منظور از بین بردن باکتری‌های پنهان شده در دهان نیز باید از دهانشویه ضد میکروبی استفاده کرد. همچنین لازم است که جهت تمیز کردن ایمپلنت و انجام معاینات، به طور منظم به پریودنتیست مراجعه کنید.
منبع
mdperio.com/blog/what-is-peri-implantitis
